Türkiye’de milyonlarca aboneyi ilgilendiren elektrik faturalarıyla ilgili dikkat çekici bir gelişme yaşandı. Enerji sektöründe yapılan düzenlemelerle birlikte, yaklaşık 45 milyon vatandaşa fark ettirilmeden gizli bir elektrik zammı uygulandığı iddia edildi. Yapılan bu artışın doğrudan tarifelere yansıtılmadığı, ancak faturalardaki çeşitli kalemler üzerinden dolaylı şekilde vatandaşa yüklenildiği öne sürüldü.
Enerji uzmanları, son aylarda vatandaşların faturalarında gözle görülür bir artış yaşadığını belirterek, bunun nedeninin doğrudan “birim fiyat artışı” değil, dağıtım bedeli, kayıp-kaçak oranı ve enerji iletim payı gibi kalemlerde yapılan örtülü düzenlemeler olduğunu açıkladı. Böylece vatandaşın kullandığı elektrik miktarı aynı kalsa da fatura tutarları yüzde 10 ila 20 arasında yükseldi.
Tüketici dernekleri, bu uygulamanın “örtülü zam” anlamına geldiğini savunarak, vatandaşın bilgi sahibi olmadan ek ücret ödemeye başladığını dile getirdi. Vatandaşlar sosyal medyada duruma tepki göstererek, “Faturalar kabardı, tüketim aynı ama tutar yükseldi” yorumları yaptı.
Enerji sektörü temsilcileri, artışların döviz kuru, ithal enerji maliyetleri ve üretim giderlerinden kaynaklandığını öne sürse de, uzmanlar kamuoyuna açık ve şeffaf bir bilgilendirme yapılmamasını eleştiriyor. Birçok ekonomist, bu yöntemin halktan gizli bir zam niteliği taşıdığını belirterek, enerji fiyatlarındaki artışın ilerleyen dönemde daha da görünür hale geleceğini söylüyor.
Özellikle düşük gelirli aileler, bu artışlardan en fazla etkilenen kesim oldu. Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte elektrik tüketiminin artacağına dikkat çeken tüketici kuruluşları, vatandaşların faturalarını dikkatle incelemeleri gerektiği uyarısında bulundu.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) bu konudaki sessizliği kamuoyunda tepkilere yol açarken, birçok sivil toplum kuruluşu ve muhalefet temsilcisi, “gizli zam” iddialarının detaylı şekilde araştırılmasını talep etti.
Uzmanlara göre, bu artış sadece enerji maliyetlerini değil, dolaylı olarak üretimden ulaşıma kadar birçok sektörü de etkileyecek. Artan enerji giderlerinin zincirleme biçimde gıda, sanayi ve hizmet fiyatlarına yansıyabileceği belirtiliyor.
45 milyon aboneyi etkileyen bu gelişme, Türkiye’de enerji politikalarının şeffaflığı konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Vatandaşlar, “zam” yerine “gizli düzenleme” olarak yansıtılan bu artışların açıkça duyurulmasını ve faturalarda net biçimde belirtilmesini istiyor.
