YIL SONUNDA SERMAYE ARTIRIMI YAPMANIN ÖNEMİ
Şirketin yapısına ve bilançosundaki verilere göre sermaye artışına gitme nedeni farklılık gösterir. Şirket; nakde ihtiyaç duyuyorsa, borçlarını ödemekte güçlük çekiyorsa, şirket ortağından borç alamıyorsa sermaye artışı yapmak gerekir. Bunların dışında mevcut durumunu daha da güçlendirmek için sermaye artışı yapılabilir. Yatırım yapmak, kapasitesini artırmak, yeni ortak ve yatırımcı edinmek, şirket değerini ve itibarını artırmak, farklı projelere adım atmak, ekonomik risklere karşı korunmak için de sermaye artırımına gidilebilir.
SERMAYE ARTIRIMI NEDİR?
Sermaye artırımı; şirketin özkaynaklarını artırmak amacıyla kayıtlı sermayesini yükseltmesidir.
Limited Şirket için 50.000 TL, Anonim Şirket için 250.000 TL asgari sermaye tutarları zamanla; şirketin büyümesi, gelişmesi, borçlarını finanse edebilmesi, yeni yatırımlara adım atabilmesi için sermaye artışına gitmelidir.
Şirket kısa vadede ortaklarından borç alarak ya da banka kredilerine başvurarak nakit ihtiyacını finanse edebilir. Ancak bu nakitler uzun vadede şirketin gelişiminde yeterli olmaz.
Sermaye artırımı bedelli ya da bedelsiz olarak yapılabilir. Bedelli sermaye artırımında şirketin mevcut ortakları nakdi artırım yaparak yeni pay alırlar. Ya da şirkete yeni ortak girişiyle birlikte nakit girişi yapılabilir. Bu durum başlangıçta ortaklar arası kar payında düşmeye neden olsa da şirketin mali yapısında büyüme görülürse uzun vadede olumlu etki yaratacaktır.
Bedelsiz sermaye artırımında, özkaynaklarda birikmiş olan yedek akçe, geçmiş yıl karları gibi tutarlar sermayeye ilave edilir. Şirket ortaklarının paylarında artış meydana getirir. Ancak şirketin özkaynaklarının toplamında artış olmaz.
Örneğin; 5.000.000 TL özkaynakları olan bir şirketin sermayesi 1.000.000 TL diğer kaynakları 4.000.000 TL olduğunu varsayalım. Bedelli sermaye artırımıyla 2.000.000 TL nakit girişi yapılırsa özkaynaklar, 7.000.000 TL ye yükselmiş olur. (sermaye 3.000.000 TL diğer kaynaklar 4.000.000 TL)
Bedelsiz sermaye artırımında, geçmiş yıl karlarından 2.000.000 TL sermayeye ilave edildiğinde özkaynaklar yine 5.000.000 TL olarak kalacaktır. (sermaye 3.000.000 TL, diğer kaynaklar 2.000.000 TL)
Bu durumda; bedelli sermaye artırımı özkaynakları artırsa da bedelsiz sermaye artırımında şirketin değerinde bir değişiklik olmaz.
SERMAYE ARTIRIMININ YARARLARI NELERDİR?
Bedelli sermaye artırımı yapıldığında şirkete ek finansal kaynak sağlanmış olur.
Şirketin değerinde artış meydana gelir.
Kurumsal itibarı güçlendirir. Şirket, yatırımcılarına daha cazip görünür.
Özkaynakların gelişmesiyle şirketin mali yapısı güçlenir, denge sağlanmış olur.
Hukuki süreçlere karşı güçlü finansal yapıyı oluşturur.
SERMAYE ARTIRIMININ ZARARLARI NELERDİR?
Yüksek sermaye koyan şirketler yüksek beklentiye girer.
Kar dağıtımı uzun süre yapılmazsa ortaklar gelir elde edemez. Dağıtım yapıldığında yüksek stopaj ve gelir vergisiyle karşılaşılır.
Ortaklar şirketten kolay para çekemezler. Paraya erişimde zorluk yaşanabilir.
Sermaye yükseldikçe denetim süreçleri daha karmaşık hal alabilir.
Sermaye fazla yükseltilip kasada bekletilirse enflasyon karşısında değeri azalabilir.
Noter, ticaret odası tescil ilan ücretleri gibi masraflar artabilir.
Sonuç olarak; her şirketin mali verilerine göre sermaye yapısı, artış, azalış ya da sabit kalma durumları değişkenlik gösterir. Yıl sonu itibariyle sermaye artırımına gidilmeden önce, şirket kendi mali yapısına göre değerlendirilmelidir, bu yüzden karar alınmadan önce danışmanlık almak faydalı olacaktır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Büşra KAYNAR
