Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Tıp Fakültesi öğretim üyesi Dr. Öğretim Üyesi Nur Kaluç, nanoplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkilerini bilimsel bir çerçevede değerlendirdi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi’nde lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Kaluç, Marmara Üniversitesi’nde nanotoksikoloji alanında doktora yaparak plastik kirliliğine karşı dikkat çeken araştırmalara imza attı.
Dr. Kaluç, özellikle PET plastiklerin nano boyutlara ulaşarak hücre düzeyinde ciddi hasarlara yol açtığını belirtti. Bu hasarların başında oksidatif stres, DNA hasarı, hücre zarında bozulma ve hatta kanserleşme süreçlerinin tetiklenmesi geliyor. Araştırmalarının karaciğer, böbrek, bağırsak ve mikrobiyota üzerindeki etkileri ortaya koyduğunu söyleyen Kaluç, erkek üreme sağlığı açısından da önemli risklerin söz konusu olduğunu vurguladı.
Dr. Kaluç, PET nanoplastiklerine maruz kalan deneylerde sperm sayısında %50’ye varan azalma gözlemlediklerini, kalan spermlerde de yapısal bozulmalar ve DNA hasarı tespit ettiklerini belirtti. Bu durumun erkeklerde infertilite riskini artırabileceğinin altını çizdi.
Gelecekteki hedeflerinden de bahseden Dr. Kaluç, artık doğrudan insan dokularında, organlarda ve vücut sıvılarında mikro ve nanoplastik tespiti yapacak yöntemlerin geliştirilmesi gerektiğini ifade etti. Kronik hastalıklarla bu maddeler arasındaki bağlantıların ortaya konulmasının önemine dikkat çekti.
Genç araştırmacılara da çağrıda bulunan Dr. Kaluç, bu alanda yalnızca biyolojik değil, aynı zamanda fizik ve kimya bilgisine sahip, multidisipliner çalışmalara açık bireylerin yetişmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca bireysel ve toplumsal farkındalık ile plastik tüketiminin sınırlandırılması gerektiğini vurguladı. Tek kullanımlık plastikler yerine alternatif ve sürdürülebilir ürünlerin tercih edilmesi çağrısında bulundu.
Dr. Kaluç’un açıklamaları, nanoplastiklerin sadece çevre değil, doğrudan insan sağlığı üzerinde de ciddi tehditler oluşturduğunu gözler önüne sererken, bu konuda uluslararası düzeyde politika ve araştırmalara daha fazla yatırım yapılması gerektiğini de ortaya koydu.
#nanoplastik #sağlıktehditleri #çevresağlığı #nanotoksikoloji #mikroplastik #plastikzararı #spermkalitesi #oksidatifstres #bağırsakmikrobiyotası #çevrekirliliği #bilimselaraştırma
