TALİBAN’ın Afganistan’ın başkenti Kabil’e girmesinden bir hafta sonra hâlâ 15 bin Amerikalı ve 60 bin Afgan tahliye sırası beklerken, kalan sürede bu kadar insanın ülkeden çıkarılmasına imkânsız gözüyle bakılıyor.
EN AZ 20 KİŞİ ÖLDÜ
İngiltere Savunma Bakanlığı, Kabil havalimanı önünde yaşanan son karmaşada 7 Afgan sivilin öldüğünü bildirdi. Bir NATO yetkilisi de Taliban’ın başkenti almasından bu yana havalimanında ölenlerin sayısının en az 20 olduğunu açıkladı. ABD, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle kendilerine aksi yönde çağrı yapılmadıkça Kabil merkezinden havalimanına ulaşmaya çalışmamaları yönünde vatandaşlarını uyardı.
TALİBAN ABD’Yİ SUÇLADI
Havalimanında yaşanan karmaşa ve ölümlerden ABD’yi sorumlu tutan Taliban, “Amerika tüm gücü ve imkânlarına rağmen havalimanında düzeni sağlamakta başarısız oldu. Tüm ülkede sakinlik ve barış var, tek kaos noktası Kabil havalimanı” açıklamasını yaptı. Bu arada Taliban militanlarının havalimanı etrafını sarması üzerine Amerikan savaş uçakları taciz uçuşları yaptı. Diğer askeri uçakların da olası roket saldırılarına karşı kalkış anında işaret fişekleri ateşlediği görüldü.
AB DE TEPKİ GÖSTERDİ
Çekilme için belirlenen son tarih yaklaştıkça artan tansiyon ABD’nin müttefiklerini de rahatsız etti. Daha önce İngiltere, Washington’dan bu sürenin uzatılması talebinde bulunmuştu. Dün de AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “Ay sonuna kadar 60 bin kişiyi tahliye etmek istiyorlar. Bu matematiksel olarak imkânsız” diyerek tepkisini dile getirdi. Borrell, Amerikalı güvenlik güçlerinin aşırı katı olduğundan ve Avrupa ülkeleri için çalışan Afganların havalimanına girişini engellediğinden de şikâyet etti.
TAHLİYENİN MERKEZ ÜSLERİ KATAR VE BAE
KATAR, ABD’nin sivillerin tahliyesine başlamasından bu yana Kabil’den 7 bin kişinin getirildiğini açıkladı. Washington yönetminin tahliye için kullandığı Katar’daki üste yaşanan yoğunluk üzerine geçen cuma günü tahliye operasyonunun 7 saat süreyle durdurulduğu belirtildi. Tahliyede bir diğer üs de BAE. Fransa Abu Dhabi’yi, İngiltere ise Dubai’yi kullanıyor. Bu ülkeye şimdiye kadar 8 bin 500 kişi getirildi. Bu arada Pentagon, en son cumartesi yaptığı bilgilendirmede 14 Ağustos’ta tahliyelere başlanmasından bu yana 2 bin 500’ü Amerikalı toplam 17 bin kişinin ülkeden tahliye edildiğini kaydetti. Binlerce başka kişi de diğer ülkelerin uçaklarıyla tahliye edildi. ABD Başkanı Joe Biden, tahliye operasyonunu “tarihin en büyük ve en zorlusu” olarak nitelendirmişti.
TİCARİ UÇAKLARA ZORUNLU GÖREV
Biden yönetimi, Kabil’den tahliye edilenlerin bölgedeki üslerden naklinin hızlandırılması için ABD’li özel hava yolu şirketlerinden yardım istedi. Bu noktada, İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturulan ve özel hava yolu şirketlerinden acil durumlarda Savunma Bakanlığı’nın hava ikmal gereksinimlerini desteklemesini talep eden Sivil Rezerv Hava Filosu devreye alındı. Uygulama kapsamında; American Airlines, Atlas Air, Delta Air Lines ve Omni Air’den 3’er; Hawaiian Airlines’tan 2 ve United Airlines’tan 4 olmak üzere toplam 18 uçak talep edildi. Ticari uçaklar Kabil’e uçmayacak ama Katar, Bahreyn ve Almanya’daki ABD üslerine getirilen Afganları ABD’ye taşıyacak. Washington, Sivil Rezerv Hava Filosu uygulamasına üçüncü kez başvurmuş oldu. Daha önce 1991’de Körfez Savaşı ve 2003’te Irak Savaşı sırasında kullanılmıştı.
DIŞİŞLERİ’NDEN ’İLTİCA BAŞVURU MERKEZİ’ HABERLERİNE YALANLAMA
DIŞİŞLERİ Bakanlığı, İngiliz basınında yer alan Afgan mülteciler için Türkiye’de iltica başvuru merkezi kurulması planının gerçeği yansıtmadığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Birleşik Krallık basınında yer alan Afgan mülteciler için Türkiye’de iltica başvuru merkezi kurulması konusunda plan yapıldığı yönündeki haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Bugüne kadar hiçbir ülkeden tarafımıza iletilmiş bu yönde resmi bir talep bulunmamaktadır. Bu yönde bir talep iletilse dahi, bunu kabul etmemiz mümkün değildir.”
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, The Mail on Sunday gazetesindeki makalesinde Afgan sığınmacılar için üçüncü ülkelerde iltica merkezleri kurulmasına dair planlarından bahsetmiş, Wallace ülke ismi vermese de İngiliz basınındaki haberlerde, bu merkezlere ilişkin Türkiye’ye de atıf yapılmıştı.
TAHLİYE UÇAĞINDA DOĞUM
KABİL’den tahliye edilen ve Almanya’daki Ramstein Amerikan üssüne götürülen bir kadın uçakta doğum yaptı. Uçuş sırasında kadının doğum belirtileri göstermesi üzerine pilot, kabindeki oksijen seviyesini arttırmak için irtifasını düşürdü. Amerikan Hava Komutanlığı, bunun “annenin hayatını kurtaran” bir hamle olduğuna vurgu yaptı. Uçak Almanya’da piste iner inmez ordu doktorları eşliğinde kabin içinde doğum gerçekleşti. Yakınlardaki bir hastaneye sevk edilen kız bebek ve annesinin durumlarının iyi olduğu açıklandı.
TALİBAN AMERİKAN TEÇHİZATI İLE ‘IWO JİMA’YI CANLANDIRDI
Psikolojik üstünlük mücadelesi de veren Taliban, ABD tarihinin en önemli simgelerinden Iwo Jima fotoğrafını canlandırdı. Örgüt, fotoğrafın bir benzerini başkent Kabil’de asayişi sağlamakla sorumlu Bedri 313 Taburu üyeleriyle çekti. Militanlar, ABD’ye ait el konulan askeri teçhizatla donanmış şekilde bir tepeye Taliban bayrağı dikerken görüntülendi. AP haber ajansının fotoğrafçısı Joe Rosenthal’ın ikonik fotoğrafı, İkinci Dünya Savaşı’nda Japonya’ya bağlı Iwo Jima adasında ABD bayrağı diken 6 askeri gösteriyor. Rosenthal, bu kareyle 1945’de Pulitzer Ödülü kazanmıştı.
